Taze Sıkım Zeytinyağı Diz Ağrılarını Azaltıyor
Türk bilim insanları tarafından yapılan deneysel çalışmada, taze sıkım sızma zeytinyağıyla hazırlanan özel yemleri tüketen sıçanlarda diz kireçlenmesinin hafiflediği ve eklem hasarının azaldığı tespit edildi. Çok merkezli yürütülen araştırmanın sonuçları Clinical Rheumatology dergisinde yayımlandı.
Çok Merkezli Araştırmada Sıçanlarda Osteoartrit Modeli Oluşturuldu
Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) kapsamında; Kanuni Sultan Süleyman, Bakırköy Dr. Sadi Konuk ve Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastaneleri ile İstanbul-Cerrahpaşa Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Veteriner Fakültelerinden bilim insanları ortak bir çalışma yürüttü.
Laboratuvar ortamında sıçanların dizlerine monosodyum asetat enjekte edilerek osteoartrit (kireçlenme) modeli oluşturuldu. Ardından bu hayvanlar taze sıkım sızma zeytinyağı ile emdirilmiş özel yemlerle 21 gün boyunca beslendi.
Elde edilen bulgular, zeytinyağıyla beslenen grupta diz kireçlenmesinin hafiflediğini ve serumdaki oksidan maddelerin belirgin şekilde azaldığını gösterdi.
“Diz kireçlenmesi mekanik yıpranmanın ötesinde karmaşık bir hastalık”
Projenin koordinatörü SBÜ Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Cemil Ertürk, osteoartritin sadece “eklemin yıpranması” olarak algılanmasının eksik bir yaklaşım olduğunu belirtti.
Ertürk, hastalığın biyolojisinin damar sertliğiyle benzerlik gösterdiğini vurgulayarak şunları söyledi:
“Diz kireçlenmesinin temel nedenlerinden biri mekanik yıpranmadır ancak iltihabi hastalıklar, genetik özellikler ve metabolik bozukluklar da bu sürece katkı sağlar. Osteoartritin ana nedeni ise hâlâ tam olarak bilinmemektedir.”
Kötü kolesterol ile diz kireçlenmesi arasında bağlantı bulundu
Prof. Dr. Ertürk, yıllardır yaptıkları çalışmalar sonucunda osteoartrit ile ateroskleroz arasında önemli biyokimyasal benzerlikler tespit ettiklerini aktardı.
2012’de yaptıkları bir çalışmada PON-1 enziminin diz kireçlenmesi olan hastalarda düşük olduğunu, 2017’deki bir başka çalışmada ise okside LDL düzeylerinin yüksek çıktığını ifade etti.
Bu bulguların, diz kireçlenmesi ile yağ metabolizması arasındaki ilişkiyi güçlendirdiğini belirtti.
Zeytinyağı ile beslenen sıçanlarda kıkırdak yıkımı azaldı
Ertürk araştırmanın klinik bulgularını şöyle değerlendirdi:
“Sıçanlarda oluşturduğumuz osteoartrit modelinde taze sıkım sızma zeytinyağı verilen grupta serum ox-LDL seviyeleri ve oksidan maddeler belirgin şekilde azaldı. Histopatolojik incelemelerde ise kıkırdak hasarının hafiflediğini gördük. Yani taze sıkım sızma zeytinyağı sıçanlarda kıkırdak yıkımını azaltan bir etki gösterdi.”
“Tedavi edici değil, destekleyici bir etki olarak görülmeli”
Prof. Dr. Ertürk, çalışmanın erken sonuçlarından yanlış çıkarımlar yapılmaması gerektiğini vurgulayarak şu uyarıyı yaptı:
“Zeytinyağı osteoartriti tedavi eden bir ilaç gibi değerlendirilmemeli. Bizim çalışmamız bir hayvan deneyidir. İnsanlar için kesin sonuçlardan söz edebilmek adına geniş ölçekli klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. Zeytinyağı ancak destekleyici bir besin olarak değerlendirilebilir.”
Tarih: 01-12-2025